□ ۇسىنىس ەتىلگەن ٴتىلشى لي حۇيليڭ
سىرلى قاناس كولىنىڭ جاعاسىندا حالىق ساقشىلارى توقتاۋسىز شارلاۋ جۇرگىزىپ كۇزەتتى؛ ايبىندى ٴامىرسانا تاۋىنىڭ ەتەگىندە ساياحات كوشپەلى سوتى ناق مايداندا جاراستىردى، پروكۋرورلار قىزمەت پۋنكتى قاي ـ قاشان دا زاڭدى جالپىلاستىردى؛ ماي بوياۋلى سۋرەت سياقتى قيىن كەرىشتە جوعالعان نارسەنى تاۋىپ بەرىپ، ساياحاتشىلاردى رازى ەتتى... وسى جازدا التايداعى ساياسي ـ زاڭ كادر ـ ساقشىلارى ٴىس جۇزىندىك ارەكەتتەرى ارقىلى ساياحاتشىلاردىڭ اماندىعىنا كەپىلدىك ەتىپ، زاڭمەن باسقارۋ ۇگىتىن جۇرگىزىپ، ساياحات داۋ ـ شارىن شەشىپ، ساياحاتشىلاردىڭ كوڭىلىندەگى “ارمان القابىن” قورعادى.
كوشپەلى سوت ساياحاتشىلارعا كومەك كورسەتتى
كوكتوعاي ٴوزىنىڭ ۇزاق تاريحي قاينارى، مول كەن بايلىعى، كوركەم شاتقال كورىنىسى، حيكىمەتتى ساحارا ۇلتتىق مادەنيەتى، قاراپايىم گۋمانيتارلىق ەرەكشەلىگى ارقىلى دۇنيەگە ايگىلى. بۇكىل ەلدىڭ جەر ـ جەرىندەگى ساياحاتشىلارعا اناعۇرلىم ساپالى، جوعارى ٴونىمدى ٴادىليالىق قىزمەت وتەۋ ٴۇشىن، كوكتوعاي حالىق سوتى ٴادىليالىق قىزمەت وتەۋ قىزمەتىن، ساياحات ەكونوميكاسىن دامىتۋدى، قىزىل مادەنيەتكە مۇراگەرلىك ەتۋدى ىشكەرىلەي توعىستىرىپ، كورىنىس رايونىندا ساياحات كوشپەلى سوتىن قۇرىپ، ساياحاتشىلارعا ساپالى، جوعارى ٴونىمدى ٴادىليالىق قىزمەت وتەدى.
ــ كوكتوعايدىڭ كورىنىسى كوركەم بولىپ عانا قالماستان، زاڭدىق قىزمەت وتەۋى دە جاناسىمدى، سوتقا كىرگەننەن تولەم اقشا العانعا دەيىنگى 2 ساعاتقا جەتپەيتىن ۋاقىتتا دەلو ٴبىتىرۋ ونىمدىلىگى شىنىندا، جوعارى بولدى، سىزدەردى القايمىن! ـ دەدى جاڭ حانىم.
بايىرعى كوش جولى يرەلەڭدەپ، ۇزىننان - ۇزاققا سوزىلعان مالشىلاردىڭ كوشى - قونى الىسقا جول الدى.. قىسقا تەلە فيلم «مەنىڭ التايىمنىڭ» دابىرالى قويىلۋىنا بايلانىستى، مالشىلاردىڭ كوشى - قون كورىنىسىن ساياحاتشىلار تاعى تاماشالادى. ال، التاي قالاسىنىڭ باتىس سولتۇستىگىندەگى الاقاق حالىق سوتى مالشىلاردىڭ كوشى - قون جولىندا.
مالشىلاردىڭ قونىستانۋى بىتىراڭقى، بۇقارا قايدا بولسا، زاڭدىق قىزمەت وتەۋ سول جەرگە دەيىن باردى. تەرگەۋ جۇرگىزۋ ناق مايدانىن كوش جولىنا ورنالاستىردى، سوت مالشىلاردىڭ كيىز ۇيىندە اشىلدى، “كوش جولى سوتى” “كەز كەلگەن ۋاقىتتا، كەز كەلگەن جەردە، ىلەسە ٴجۇرۋ” سىندى دەلو ىستەۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىردى. مالشىلارعا بايلانىس كارتوچكاسىن تاراتىپ، سۋديالاردىڭ، حاتشىلاردىڭ قىزمەت تەلەفونىن اشىق جاريالاپ، تەلەفوندى تاۋلىك بويى اشىپ قويۋعا ۋادە بەردى.
تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ ٴۇشىن
“پروكۋراتۋرا قالتقىسىن” بەكەمدەدى
مۇزدىق سۋ ايدىنىنىڭ ەكولوگيالىق ورتاسىن ٴبۇلدىرۋ، اۋىل - قىستاقتىڭ اۋىز سۋ قاينارىن لاستاۋ ماسەلەسىنە قاراتا، جەمەنەي اۋداندىق (جالعاسى 4 ـ بەتتە)
(باسى 1 ـ بەتتە) حالىق پروكۋراتۋراسى ساۋىر مۇزدىعى اتىنداعى پروكۋرورلار قىزمەت كەڭسەسىن قۇرىپ، ٴبىر قىدىرۋ شارالار قولدانىپ، مۇزدىق سۋ ايدىنىنىڭ ەكولوگياسىن ٴبۇلدىرۋ جانە سۋ قاينارىن لاستاۋ ماسەلەسىنىڭ تۋىلۋىنان ساقتاندى، سونىمەن بىرگە، اۋداندىق سۋ يگىلىگى مەكەمەسىمەن الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز - شاعىم سەلبەستىك مەحانيزمىن ورناتىپ، مۇزدىق سۋ ايدىنى ورتاسىن قورعاۋدى ۇدايىلاندىردى، مۇزدىقتىڭ توڭىرەگىندەگى ورتانى قورعاۋمەن بىرگە، حالىق بۇقاراسىنىڭ اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگىنە دە كەپىلدىك ەتتى.
كوكتوعاي اۋداندىق حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ەكولوگيانى قورعاۋدى ناق مايداندا تەكسەرگەن كەزدە كوكتوعاي 3 ـ ٴنومىرلى كەن جۇلگەسىنىڭ توڭىرەگىندە ەگىلگەن جاسىل وسىمدىكتەردىڭ كوبى سۋ تاپشى بولعاندىقتان قۋراپ، تامشىلاتىپ باسقارۋ قاتارلى سايكەستى قۇرىلعىلار ٴبۇلىنىپ، وسى قالاشىقتىڭ ساياحاتى مەن ەكولوگيالىق ورتاسىنا ىقپال جاساپ عانا قويماي، مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال ـ مۇلىكتى دە زيانعا ۇشىراتىپ، مەملەكەتتىڭ مۇددەسى مەن قوعامدىق الەۋمەتتىك مۇددەگە زيان جەتكىزگەندىگىن بايقادى. 2023 - جىلى 8 - ايدا كوكتوعاي اۋداندىق حالىق پروكۋراتۋراسى اۋدان كولەمىندەگى 3 - ٴنومىرلى كەن جۇلگەسىنىڭ توڭىرەگىندەگى ەكولوگيانى قورعاۋ اكىمشىلىك الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز - شاعىم دەلوسى جونىندەگى پروكۋراتۋرالىق ۇسىنىس حات جونىندە اشىق جاريالاۋ، جەتكىزۋ جيىنىن اشتى. ۇسىنىس قويىلعان ورىندار مۇقيات تياناقتاندىرىپ، جەدەل تۇزەتىپ، باقىلاۋ ـ باسقارۋ جاۋاپكەرشىلىگىن شىنايى اتقاراتىندىقتارىن، سونداي ـ اق بۇدان بىلايعى قىزمەت بارىسىندا پروكۋراتۋرا ورگاندارىنىڭ زاڭدىق باقىلاۋ قىزمەتىن قولدايتىندىقتارىن ٴبىلدىردى ٴارى رەتتەۋ ـ تۇزەتۋ، تياناقتاندىرۋ جاعدايىن پروكۋراتۋرا ورگاندارىنا دەر كەزىندە اڭىس ەتتى.
ەكولوگيالىق ساقشى ىستەرى تاۋى جاسىل، سۋى تۇنىق “جاڭا كارتينانى” كەسكىندەدى
جاقىنعى جىلداردان بەرى، قاناس كورىنىس رايونى قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى “ەكولوگيالىق ساقشى ىستەرى” قۇرىلىسىن ارقاۋ ەتىپ، بىرلەسىپ مىندەت وتەپ، بىرلەسىپ ارەكەتتەنىپ، كورىنىس رايونىنىڭ اماندىعىن قامتاماسىز ەتۋ، ٴتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋدى قورعاۋ سياقتى جاقتاردان تۇنىق سۋ، اشىق اسپان، تازا توپىراقتى قورعاپ، بۇقارانىڭ “ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىن” قامتاماسىز ەتىپ، كورىنىس رايونىنىڭ جاسىل ەكولوگياسىنىڭ تىنىشتىعى مەن دامۋىنا قوعام حاۋىپسىزدىگى كۇشىن ارنادى.
ساياحاتشىلاردىڭ حاۋىپسىز، اقاۋسىز ورتادا كوركەم تابيعات كورىنىسىنەن ٴلاززاتتانۋىنا كەپىلدىك ەتۋ ٴۇشىن، 5 ـ ايدىڭ 14 ـ كۇنى قاناس كورىنىس رايونى قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى ازىق ـ تۇلىك، ٴدارى ـ دارمەك ورتا قىلمىستارىن بارلاۋ ۇلكەن اترەتى قاناس كورىنىس رايونىنىڭ اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ تاراۋلارىمەن بىرلەسىپ، تيجارات ورىندارىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن تەكسەرۋ جانە زاڭ ـ ەرەجە ۇگىتىن ورىستەتىپ، ورمانعا ساياتىن زاڭعا قايشى ارەكەتتەردىڭ تۋىلۋىنان ساقتانىپ، ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىكتى قورعاۋ تورىن بەكەمدەدى.
حاۋىپسىز، جاراسىمدى ساياحات ورتاسىن قالىپتاستىرىپ، زاڭمەن باسقارۋ كۇشى ارقىلى “ەسىك الدىنداعى” جاسىل تاۋدى، تۇنىق سۋدى قورعادى. التايدىڭ ساياسي ـ زاڭ سالاسى جوعارى ساپالى زاڭمەن باسقارۋ قىزمەت وتەۋىمەن تاماشا ەكولوگيانى، ساياحاتشىلاردىڭ اماندىعىن قورعاپ، ساياحاتتىڭ دامۋى مەن زاڭمەن باسقارىلاتىن شارۋاشىلىق ـ ساۋدا ورتاسى قۇرىلىسىنا كۇش سالا قىزمەت وتەپ، التايدىڭ ەكونوميكاسى مەن قوعامىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا ساياسي ـ زاڭ كۇشىن شىنايى ارنادى.
放大
